Có đã có bao giờ nghe qua về việc nốt ruồi trở thành ung thư da chưa? Những nốt ruồi tưởng chừng vô hại nhưng chúng cũng có khả năng trở thành nốt ruồi ung thư đấy. Hãy tìm hiểu về mối liên hệ giữa nốt ruồi và ung thư da qua bài viết dưới đây nhé!
Tin đồn về việc nốt ruồi có thể biến thành ung thư da xuất hiện bởi nhiều trường hợp phát hiện ung thư da từ những nốt ruồi đã tồn tại lâu năm trên cơ thể. Nốt ruồi rất ở con người thường tồn tại một số hiện tượng tổn thương da rất phổ biến và lành tính. Những tổn thương này có thể biểu hiện ra bên ngoài thành nốt ruồi, tàn nhang, các mảng da thừa, thay đổi sắc tố lành tính, dày sừng tiết bã và các u nhú. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, các biểu hiện trên da, đặc biệt là nốt ruồi biến đổi bất thường, có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư.
Phân biệt nốt ruồi và ung thư da
Đầu tiên, để phân biệt nốt ruồi và ung thư da thì chúng ta hãy xem qua chúng được hình thành như thế nào:
• Nốt ruồi (hay bớt tế bào hắc tố, bớt sắc tố mắc phải) là thương tổn lành tính thường gặp ở da do sự tăng sinh tại chỗ của tế bào hắc tố.
• Ung thư da là sự tăng trưởng không kiểm soát của một loại tế bào da và tế bào này có khả năng di căn đến các cơ quan khác. Thông thường, ung thư da được chia làm hai nhóm chính: ung thư da tế bào hắc tố (melanoma hay melanôm – ung thư da có độ ác tính và tỷ lệ di căn cao) và ung thư da không phải tế bào hắc tố (non-melanoma skin cancer – gồm ung thư tế bào gai và ung thư tế bào đáy – có độ ác tính thấp hơn).
Cách nhận biết một nốt ruồi ung thư
Sau đây là các đặc điểm quan trọng bạn cần xem xét khi kiểm tra nốt ruồi. Nếu nhận thấy bất kỳ biểu hiện nào được liệt kê theo quy luật ABCDE dưới đây, bạn hãy đến bác sĩ da liễu hoặc bác sĩ chuyên khoa ung thư kiểm tra ngay vì đó có thể là nốt ruồi ung thư da.
• A (Asymmetry – Không đối xứng): Một nửa của nốt ruồi hoặc bớt không giống với nửa còn lại.
• B (Border – Bờ): Gồ ghề, bị làm mờ, nứt, không liên tục.
• C (Color – Màu sắc): Màu sắc không đồng nhất, một nốt ruồi có thể có nhiều màu (nâu, đen, xanh,...)
• D (Diameter – Đường kính): Nốt ruồi ung thư có kích thước lớn, đường kính > 6mm.
• E (Evolving – Tiến triển): Nốt ruồi thay đổi hình dạng, kích thước, màu sắc:
Một vết loét không lành trên da.
Sự lan rộng của mảng sắc tố qua khỏi bờ của những nốt ban đầu.
Sưng, đỏ mới xuất hiện tại một vị trí xa bờ của nốt ruồi.
Thay đổi cảm giác: ví dụ ngứa hoặc đau.
Thay đổi bề mặt nốt ruồi: ví dụ đóng vảy, tiết dịch, chảy máu hoặc lồi lên.
Tuy nhiên, chúng ta cũng không nên quá lo lắng nếu phát hiện trên da xuất hiện nốt ruồi không điển hình. Bởi phần lớn các nốt ruồi không điển hình sẽ không “biến” thành melanôm trên da mà sẽ tồn tại như vậy cho đến suốt đời.
Chảy máu và loét xuất hiện trong 10% trường hợp ung thư hắc tố tại chỗ và 54% ung thư ở giai đoạn trễ, báo hiệu tiên lượng xấu. 70% khối u xuất hiện trên các nốt ruồi bẩm sinh, thường gặp ở vùng thân mình (24%), đầu cổ (20%), chi (10%).
Một số báo cáo cho thấy nguy cơ melanôm trên da ở những người có trên 5 nốt ruồi không điển hình cao hơn khoảng 10 lần so với người không có nốt ruồi nào. Và những người càng có nhiều nốt ruồi không điển hình thì nguy cơ diễn tiến thành melanôm trên da càng cao. Do đó việc nhận biết và tự theo dõi các nốt ruồi theo quy luật ABCDE đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện và điều trị sớm các tổn thương ung thư da.
Nốt ruồi có thể “biến” thành ung thư da không
Nốt ruồi, đặc biệt là các nốt ruồi không điển hình (có kích thước lớn hơn hoặc hình dạng và màu sắc bất thường) được xem như một trong những yếu tố nguy cơ của melanôm trên da.
Nốt ruồi thông thường sẽ có một số biểu hiện như sau:
Có thể phẳng hoặc nhô trên bề mặt da, thường không thay đổi tính chất trong nhiều năm. Một số nốt ruồi có thể phai mờ dần.
Sẽ có hình dạng tròn hoặc ovan, tuy nhiên vẫn có những hình dạng không điển hình. Đường kính có thể từ vài milimet cho đến vài centimet.
Bên cạnh đó, một số yếu tố nguy khác của melanôm trên da cũng đã được ghi nhận như:
Da có tàn nhang hoặc bị phỏng. Tàn nhang là những thương tổn nhỏ, phẳng có màu sẫm trên da. Nguyên nhân có thể do di truyền hoặc phơi nhiễm tia UV (làm tế bào hắc tố tăng tiết melanin).
Người da trắng, tóc đỏ hoặc vàng, mắt xanh
Giới tính và độ tuổi:
Dưới 50 tuổi: Nữ giới có nguy cơ cao hơn.
Trên 50 tuổi: Nam giới có nguy cơ cao hơn.
Điều trị ung thư da
Bệnh ung thư da có thể áp dụng một hoặc nhiều phương pháp điều trị sau:
Phẫu thuật: Ung thư da thường được điều trị bằng phẫu thuật để loại bỏ hoặc tiêu diệt ung thư. Các bác sĩ có thể làm các loại phẫu thuật khác nhau để điều trị ung thư da.
Xạ trị: Dùng phóng xạ tiêu diệt tế bào ung thư.
Hoá trị: Dùng hoá chất gây độc tế bào điều trị ung thư da trong các trường hợp khối u lan rộng, di căn xa.
Liệu pháp quang động: Liệu pháp quang động giết chết các tế bào ung thư. Đối với liệu pháp này, bác sĩ sử dụng một loại kem và ánh sáng đặc biệt để điều trị ung thư da.
Phòng ngừa ung thư da
Để ngăn ngừa nguy cơ ung thư da, bạn hãy áp dụng một số cách sau:
Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, đặc biệt vào giữa trưa.
Sử dụng kem chống nắng phổ rộng có chỉ số SPF trên 15.
Mặc đồ che chắn toàn bộ cơ thể khi ra ngoài trời nắng
Nếu tiền căn gia đình có người mắc ung thư hắc tố hoặc hội chứng nốt ruồi không điển hình thì nên được theo dõi sát để phát hiện các nốt ruồi báo ung thư trên cơ thể.
Theo sách Ung thư: Tin đồn và Sự thật
