“Giờ
chúng ta đã biết rằng chiến tranh không phải là tai hoạ duy nhất tàn phá cuộc đời
của con người mà còn có bạo lực, hiếp dâm… Đối với nhiều người, chiến tranh bắt
đầu từ trong chính tổ ấm.” Sang chấn tâm lý – Hiểu để chữa lành - một cuốn sách làm mưa
làm gió suốt một thời gian trong cộng đồng đọc sách sẽ giúp chúng ta hiểu hơn về
những nỗi đau tâm lý diễn ra hằng ngày ở mọi nơi trên thế giới này. Nhờ vào độ
phổ biến và nội dung hấp dẫn, tác phẩm này đã xuất sắc lọt vào Top 3 cuốn sách
hay nhất trong “Tuần lễ Doanh nhân & Sách 2020” do Báo Doanh nhân Sài Gòn tổ chức.
Những người chịu tổn thương, khổ đau mỗi ngày do
sang chấn về mặt tâm lý gây ra cần nhất là điều gì? Đó chắc chắn không phải là
những câu nói vô thưởng vô phạt như “Mọi
thứ rồi sẽ ổn thôi!”. Bằng chuyên môn dày dạn và lòng trắc ẩn với những bệnh nhân của mình, Tiến sĩ Baseel Van Der
Kolk đã kết hợp giữa nghệ thuật văn chương và khoa học tâm lý để cho ra đời cuốn
sách “Sang chấn tâm lý – Hiểu để chữa lành” cực kì hữu ích với rất nhiều
người.
NHỮNG
NỖI ĐAU TÂM HỒN TIỀM ẨN
Một vài năm trở lại đây, sang chấn tâm lý đã giành được
khá nhiều sự quan tâm như một căn bệnh tâm lý dai dẳng gây ảnh hưởng nặng nề đến
tinh thần và cuộc sống không những của những người mắc phải mà còn là những người
xung quanh họ.
“Ai
cũng có thể bị sang chấn tâm lý, kể cả tôi, bạn, người thân, bạn bè, đồng nghiệp
của bạn,... Sang chấn không chỉ để lại những dấu vết trong tâm hồn, cảm xúc của
chúng ta mà còn ảnh hưởng đến cả cơ thể, hệ thống miễn dịch.” Đây là lời mở đầu mà Tiến sĩ Baseel Van Der Kolk đã viết
trong cuốn sách. Điều này phản ánh phần nào hiện thực về sang chấn tâm lý có thể
xảy ra ở bất kì ai trên thế giới.
Theo
định nghĩa, sang chấn tâm lý thường rất khó chịu đựng và vượt qua. Phần lớn các nạn nhân bị cưỡng hiếp, những người
lính,
trẻ em từng bị lạm dụng tình dục thường rất đau khổ khi nhớ lại
những ký ức kinh hoàng và luôn cố đẩy chúng ra khỏi tâm trí, cố
tỏ vẻ như chuyện kinh khủng ấy chưa hề xảy ra và ráng tiếp tục sống.
Phải gắng lắm họ mới có thể sống tiếp vì phải đeo mang ký ức hãi
hùng cùng nỗi nhục nhã khi thấy mình thật yếu đuối và dễ bị tổn
thương.
Dù tất
cả chúng ta đều muốn vượt qua những nỗi đau nhưng phần não bộ dành cho việc duy trì sự sống của chúng ta (nằm
sâu phía dưới phần não bộ lý trí) lại không giỏi phủ nhận cho lắm.
Dù trải nghiệm thương đau đã xảy ra rất lâu thì bất kỳ dấu hiệu
nguy hiểm nhỏ nào cũng có thể kích động những mạch não bộ bị tổn
thương,
khiến chúng tiết ra một lượng hormone của stress vô cùng lớn
gây ra cảm giác vô cùng khó chịu, thúc đẩy những hành vi mất kiểm
soát. Các phản ứng sau sang chấn này rất dữ dội và khó hiểu. Những
người bị sang chấn thường mất kiểm soát bản thân và lo sợ rằng
bệnh của mình vô phương cứu chữa.
“Sang chấn tâm lý” không đơn
thuần là một cuốn sách y khoa về tâm lý mà nó còn phơi bày những nỗi đau của những
người giả vờ bình thường nhưng sâu trong tâm hồn là sự bất bình thường. Đọc
xong gấp sách lại, bạn sẽ bất ngờ tự hỏi vì sao một cuốn sách có tinh học thuật
cao như vậy nhưng lại có thể khiến bạn xúc động, có thể khiến bạn thấu hiểu nỗi
đau của những người bị chấn thương tâm lý. Và giá trị lớn nhất mà quyển sách
này mang lại đó là sự xoa dịu vết thương tâm hồn bằng các phương pháp điều trị
để tự chữa lành cho những bệnh nhân bị sang chấn.
MỘT TÀI LIỆU QUÝ GIÁ CHO CÁC Y BÁC SĨ
Đây
là cuốn sách rất đáng đọc dành cho các bác sĩ tâm thần trẻ em và nhà trị liệu tâm lý trẻ em vì xuyên suốt quyển sách là
những minh chứng khoa học cụ thể và chi tiết về Rối loạn phát triển
do sang chấn, giúp cho nhà chuyên môn có thể có một tài liệu quý
giá để tránh chẩn đoán sai sót.
Những
ai thường xuyên làm việc với trẻ em cũng có thể tìm thấy thông tin hữu ích từ quyển sách này để hiểu thêm về tâm hồn
trẻ thơ, và từ đó chúng ta có thể chung tay ngăn chặn Rối loạn
phát triển do sang chấn ở trẻ em tại Việt Nam.
Các
kiến thức được cập nhật trong sách cũng là tiền đề cho những tiêu chuẩn chẩn
đoán mới cho stress sau sang chấn.
Ngoài
ra, trong phần phụ lục tác giả còn cung cấp nhiều thông tin hữu ích về những tiêu chí được cập nhật để chẩn đoán Rối
loạn phát triển do sang chấn, và các tổ chức cung cấp nguồn thông
tin hữu ích cũng như hỗ trợ việc điều trị stress do sang chấn.
