Các nguyên mẫu của Carl Jung là gì?
Các nguyên mẫu là những mô hình phổ quát, bẩm sinh về con người, hành vi hoặc tính cách có vai trò ảnh hưởng đến hành vi của con người. Chúng được giới thiệu bởi bác sĩ tâm thần người Thụy Sĩ Carl Jung, người cho rằng những nguyên mẫu này là dạng cổ xưa của tri thức bẩm sinh được truyền lại từ tổ tiên của chúng ta.
Trong tâm lý học trường phái Jung, các nguyên mẫu đại diện cho các khuôn mẫu và hình ảnh phổ quát là một phần của vô thức tập thể. Jung tin rằng chúng ta thừa hưởng những nguyên mẫu này giống với cách chúng ta kế thừa các dạng hành vi bản năng.
Vô thức cá nhân và Vô thức tập thể
Ban đầu Carl Jung là người hỗ trợ cho cố vấn Sigmund Freud của mình. Mối quan hệ này cuối cùng đã rạn nứt do Jung chỉ trích Freud đã quá nhấn mạnh đến tình dục trong quá trình phát triển, điều này dẫn đến việc Jung tự nghiên cứu phương pháp phân tâm học của riêng mình, có tên là tâm lý học phân tích.
Dù đồng ý với Freud rằng vô thức đóng một vai trò quan trọng trong nhân cách và hành vi, Jung đã mở rộng ý tưởng của Freud về vô thức cá nhân để bao hàm cái mà ông gọi là vô thức tập thể.
Jung tin rằng tâm lý con người bao gồm ba thành phần:
- Bản ngã
- Vô thức cá nhân
- Vô thức tập thể
Theo Jung, bản ngã đại diện cho tâm trí có ý thức trong khi vô thức cá nhân chứa đựng những ký ức bao gồm cả những thứ đã bị đè nén.
Vô thức tập thể là một thành phần độc nhất mà theo ông nó đóng vai trò như một dạng di truyền tâm lý. Vô thức tập thể chứa đựng tất cả kiến thức và kinh nghiệm chung của một giống loài.
Nguồn gốc 4 nguyên mẫu của Carl Jung
Nhưng 4 nguyên mẫu của Carl Jung đến từ đâu? Jung tin rằng vô thức tập thể là nơi mà những nguyên mẫu này tồn tại. Ông cho rằng những mô hình này là bẩm sinh, phổ biến và di truyền. Chúng ta không thể học được các nguyên mẫu và chúng có chức năng sắp xếp cách chúng ta trải nghiệm những điều nhất định.
"Tất cả những ý tưởng mạnh mẽ nhất trong lịch sử đều khởi nguồn từ những nguyên mẫu", Jung giải thích trong cuốn sách "Cấu tạo và động lực của tâm lý” (Structure & Dynamics of the PsycheThe Structure of the Psyche).
"Điều này đặc biệt đúng với các ý tưởng tôn giáo, nhưng các khái niệm trọng tâm của khoa học, triết học và đạo đức cũng không nằm ngoài quy luật này. Ở dạng hiện tại, chúng là biến thể của những ý tưởng cổ điển được tạo ra bằng cách áp dụng và điều chỉnh những ý tưởng này vào thực tế một cách có ý thức. Bởi vì chức năng của ý thức không chỉ để nhận biết và đồng hóa thế giới bên ngoài qua cửa ngõ của các giác quan mà còn chuyển hóa thành thực tại hữu hình thế giới bên trong chúng ta," ông nói. gợi ý.
Jung bác bỏ khái niệm tabula rasa hoặc quan điểm cho rằng khi mới sinh ra tâm trí con người là một tờ giấy trắng chỉ được lấp đầy bằng những kinh nghiệm. Ông tin rằng tâm trí con người giữ lại các khía cạnh cơ bản, vô thức, sinh học của tổ tiên chúng ta. Những "hình ảnh nguyên thủy", như ông gọi ban đầu, đóng vai trò là nền tảng cơ bản của cách trở thành con người.
Jung tin rằng những nhân vật cổ xưa và thần thoại tạo nên những nguyên mẫu này đã tồn tại cùng với tất cả mọi người trên khắp thế gian. Chính những nguyên mẫu này tượng trưng cho những động cơ, giá trị và nhân cách cơ bản của con người.
Ông cho rằng mỗi nguyên mẫu đều có một vai trò trong tính cách, nhưng cảm thấy rằng hầu hết mọi người đều bị chi phối bởi một nguyên mẫu cụ thể nào đó. Theo Jung, cách thức thực sự mà một nguyên mẫu được biểu lộ hoặc hiện thực hóa phụ thuộc vào một số yếu tố bao gồm ảnh hưởng văn hóa của một cá nhân và trải nghiệm độc nhất của riêng họ.
Ông đã xác định được bốn nguyên mẫu chính nhưng cũng tin rằng không có giới hạn về số lượng nguyên mẫu có thể tồn tại. Sự tồn tại của những nguyên mẫu này không thể được quan sát trực tiếp nhưng có thể suy ra bằng cách nhìn vào tôn giáo, giấc mơ, nghệ thuật và văn học.
Bốn nguyên mẫu chính được mô tả bởi Jung cũng như một số nguyên mẫu khác thường được xác định bao gồm những điều sau đây.
The Persona - Nguyên mẫu Mặt nạ
Nguyên mẫu Mặt nạ là cách chúng ta thể hiện mình với thế giới. Từ "persona" có nguồn gốc Latinh có nghĩa đen là "mặt nạ". Tuy nhiên, nó không phải là chiếc mặt nạ thực sự.
Nguyên mẫu Mặt nạ đại diện cho tất cả các tấm "mặt nạ xã hội" mà chúng ta sử dụng trong các nhóm và tình huống khác nhau. Nó có tác dụng che chắn bản ngã khỏi những hình ảnh tiêu cực. Theo Jung, Mặt nạ có thể xuất hiện trong giấc mơ và có nhiều hình thức khác nhau.
Trong quá trình phát triển, trẻ em học được rằng chúng phải cư xử theo những cách nhất định để phù hợp với kỳ vọng và chuẩn mực của xã hội. Nguyên mẫu này phát triển như một mặt nạ xã hội để che giấu tất cả những thôi thúc, ham muốn mạnh mẽ và cảm xúc nguyên thủy mà không được xã hội chấp nhận.
Nguyên mẫu Mặt nạ cho phép mọi người thích nghi với thế giới xung quanh và hòa nhập với xã hội mà họ đang sống. Tuy nhiên, việc quá gần gũi với nguyên mẫu này có thể khiến mọi người đánh mất con người thật của họ.
The Shadow - Nguyên mẫu Cái bóng
Cái bóng là một nguyên mẫu chứa đựng tình dục và bản năng sống. Cái bóng tồn tại như một phần của tâm trí vô thức và bao gồm những ý tưởng bị kìm nén, các điểm yếu, khao khát, bản năng và thiếu sót.
Nguyên mẫu Cái bóng hình thành từ những nỗ lực của chúng ta để thích ứng với các chuẩn mực và kỳ vọng văn hóa. Đó là nguyên mẫu chứa đựng tất cả những điều không thể chấp nhận được không chỉ đối với xã hội, mà còn đối với cả đạo đức và giá trị cá nhân của chính mình. Nó có thể bao gồm những thứ như đố kỵ, tham lam, thành kiến, ghét bỏ và hung hăng.
Jung gợi ý rằng Cái bóng có thể xuất hiện trong giấc mơ hoặc viễn cảnh dưới nhiều hình dạng khác nhau, như một con rắn, một con quái vật, một con quỷ, một con rồng hoặc một số nhân vật đen tối, hoang dã hoặc kỳ lạ khác.
Nguyên mẫu này thường được mô tả là mặt tối của tâm lý, đại diện cho sự hoang dã, hỗn loạn và chưa được biết đến. Jung tin rằng những khuynh hướng tiềm ẩn này hiện hữu trong tất cả chúng ta, mặc dù đôi khi mọi người phủ nhận thành tố này trong tâm lý của họ và phóng chiếu nó lên những người khác.
The Anima or Animus - Nguyên mẫu Tính nam/ Tính nữ
Tính nữ là hình ảnh nữ tính trong tâm lý nam giới và tính nam là hình ảnh nam tính trong tâm lý nữ giới. Tính nam/ tính nữ đại diện cho "con người thật" chứ không phải là hình ảnh mà chúng ta thể hiện với người khác và đóng vai trò là nguồn thông tin liên lạc chính với vô thức tập thể.
Jung tin rằng những thay đổi về tâm sinh lý cũng như ảnh hưởng của xã hội góp phần vào sự phát triển của vai trò giới tính và bản dạng giới. Ông cho rằng ảnh hưởng của các nguyên mẫu tính nam/ tính nữ cũng tham gia vào quá trình này. Theo Jung, tính nam đại diện cho khía cạnh nam tính ở phụ nữ trong khi tính nữ đại diện cho khía cạnh nữ tính ở nam giới.
Những hình ảnh nguyên mẫu này dựa trên cả những gì được tìm thấy trong vô thức tập thể và cá nhân. Vô thức tập thể có thể chứa đựng những quan niệm về việc phụ nữ nên cư xử như thế nào trong khi kinh nghiệm cá nhân với vợ, bạn gái, chị em gái và mẹ của mỗi người góp phần tạo nên hình ảnh cá nhân hơn về phụ nữ.
Tuy nhiên, ở nhiều nền văn hóa, nam giới và phụ nữ được khuyến khích áp dụng các vai trò giới truyền thống và thường khá cứng nhắc. Jung cho rằng sự chán nản của nam giới khi khám phá các khía cạnh nữ tính trong mình cũng như phụ nữ khám phá các khía cạnh nam tính của họ sẽ làm suy yếu sự phát triển tâm lý.
Tính nam/ tính nữ kết hợp được gọi là syzygy hoặc cặp đôi thần thánh. Syzygy đại diện cho sự hoàn thiện, thống nhất và toàn vẹn.
The Self - Nguyên mẫu Bản ngã
The Bản ngã là một nguyên mẫu đại diện cho vô thức và ý thức thống nhất của một cá nhân. Jung thường miêu tả cái tôi dưới dạng hình tròn, hình vuông hoặc mandala.
Việc tạo ra bản ngã xảy ra thông qua một quá trình được gọi là cá nhân hóa, trong đó các khía cạnh khác nhau của nhân cách được tích hợp. Jung tin rằng sự bất hòa giữa tâm trí vô thức và ý thức có thể dẫn đến các vấn đề tâm lý. Đưa những xung đột này vào nhận thức và điều chỉnh chúng bằng nhận thức có ý thức là một phần quan trọng của quá trình cá tính hoá.
Jung gợi ý rằng có hai trung tâm tính cách khác nhau:
• Cái tôi tạo nên trung tâm của ý thức, nhưng bản ngã mới là trung tâm của tính cách.
• Tính cách không chỉ bao gồm ý thức mà còn bao gồm cả cái tôi và tâm trí vô thức.
Bạn có thể nghĩ về điều này bằng cách tưởng tượng một vòng tròn với một dấu chấm ở ngay tâm. Toàn bộ vòng tròn tạo nên bản ngã, trong đó chấm nhỏ ở giữa tượng trưng cho cái tôi.
Đối với Jung, mục đích cuối cùng là để một cá nhân đạt được cảm giác gắn kết bản thân, tương tự với khái niệm tự hiện thực hóa của Maslow.
Những nguyên mẫu khác
Jung gợi ý rằng không có giới hạn về số lượng nguyên mẫu hiện có. Thay vào đó, nhiều nguyên mẫu khác nhau có thể chồng chéo hoặc kết hợp tại bất kỳ thời điểm nào.
Sau đây chỉ là một vài trong số các nguyên mẫu khác nhau mà Jung đã mô tả:
• Người cha: Nhân vật quyền lực; nghiêm nghị, mạnh mẽ
• Người mẹ: Nuôi dưỡng; vỗ về
• Đứa trẻ: Khao khát ngây thơ; sự tái sinh; sự cứu rỗi
• Ông già thông thái: Hướng dẫn; hiểu biết; sự khôn ngoan
• Người hùng: Nhà vô địch; người bảo vệ; người cứu hộ
• Trinh nữ: Hồn nhiên; khao khát; trong sáng
• Kẻ lừa gạt: Kẻ lừa gạt; người nói dối; kẻ gây rắc rối
Xem bản gốc Tại đây